energogas.plKażdego roku tysiące polskich firm są zobowiązane do składania raportów do Krajowej bazy o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji, czyli popularnie znanej jako KOBiZE. Dla wielu przedsiębiorców to jeden z obowiązków środowiskowych, który może wydawać się biurokratyczny, ale w rzeczywistości pełni istotną funkcję w systemie raportowania emisji w Polsce. Kto musi składać raporty? Co powinny zawierać? I dlaczego ich brak może nieść poważne konsekwencje?
Czym jest KOBiZE?
KOBiZE (Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami) to jednostka funkcjonująca w strukturze Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego. Zbiera dane o emisjach gazów cieplarnianych i substancji do powietrza z instalacji przemysłowych, urządzeń i procesów technologicznych na terenie całej Polski. Dane te są wykorzystywane m.in. do raportowania na potrzeby UE i ONZ oraz kształtowania polityki klimatycznej kraju.
Kto musi składać raport do KOBiZE?
Obowiązek raportowania dotyczy wszystkich podmiotów korzystających ze środowiska w sposób powodujący emisję substancji do powietrza. W praktyce oznacza to bardzo szeroką grupę przedsiębiorstw, w tym:
- zakłady produkcyjne i przemysłowe,
- firmy posiadające kotły, generatory, piece,
- warsztaty samochodowe (emisje z lakierni, spalin, spawarek),
- stacje demontażu pojazdów,
- drukarnie,
- zakłady usługowe, np. pralnie, piekarnie, firmy transportowe.
Co ważne – obowiązek dotyczy także mikroprzedsiębiorstw i firm, które mają niewielkie, ale stałe źródła emisji, jak choćby niewielki piec gazowy. Nie trzeba mieć pozwolenia na emisję, by podlegać pod obowiązek raportowania do KOBiZE.
Co zawiera raport KOBiZE?
Raport do KOBiZE obejmuje szczegółowe dane dotyczące:
- rodzaju i ilości paliw zużytych w danym roku,
- rodzaju procesów generujących emisje (np. spalanie, rozpuszczanie, transport),
- emisji konkretnych substancji (np. CO₂, NOx, pyły, lotne związki organiczne),
- charakterystyki źródeł emisji (np. typ kotła, moc, lokalizacja).
Raport składa się za pośrednictwem specjalnego internetowego systemu – Krajowej bazy, dostępnej na stronie KOBiZE. Termin złożenia raportu za rok poprzedni upływa 28 lutego każdego roku.
Dlaczego nie warto lekceważyć obowiązku?
Brak złożenia raportu KOBiZE lub podanie nieprawdziwych danych może skutkować:
- karą grzywny – nawet do kilku tysięcy złotych,
- kontrolą WIOŚ i koniecznością uzupełnienia braków pod rygorem sankcji,
- problemami przy ubieganiu się o dofinansowania środowiskowe (np. z NFOŚiGW),
- negatywnym wizerunkiem w kontekście odpowiedzialności środowiskowej.
Warto również pamiętać, że dane z KOBiZE mogą być podstawą do kolejnych obowiązków – np. udziału w systemie handlu emisjami czy sporządzenia raportu do BDO.
Czy można zlecić przygotowanie raportu?
Tak – i coraz więcej firm właśnie tak robi. Obsługa środowiskowa, w tym przygotowanie raportów KOBiZE, może zostać całkowicie przekazana wyspecjalizowanym podmiotom. Dzięki temu przedsiębiorca zyskuje pewność, że raport:
- zostanie przygotowany terminowo,
- zawiera kompletne i prawidłowe dane,
- spełnia aktualne wymogi prawne.
To szczególnie istotne w świetle częstych zmian legislacyjnych i coraz bardziej rygorystycznych wymagań w obszarze ochrony środowiska.
Podsumowanie
Raportowanie do KOBiZE to obowiązek prawny, który dotyczy większości firm korzystających z instalacji emitujących substancje do powietrza – nawet na małą skalę. Nie warto odkładać tego na ostatnią chwilę ani działać „na oko”. Rzetelne przygotowanie raportu nie tylko chroni przed sankcjami, ale buduje również wizerunek odpowiedzialnego przedsiębiorstwa. Jeśli nie masz pewności, czy Twoja firma podlega pod KOBiZE lub nie wiesz, jak prawidłowo przygotować raport, skorzystaj z pomocy specjalistów – to inwestycja, która się opłaca.
